Diëten, een beetje opletten, compenseren

Eetbuien worden vaak uitgelokt door restrictie: een periode van (te) weinig eten om wat voor reden dan ook.
Een bekende uitlokker is echter diëten. Nadat iemand op dieet gaat en de eerste kilo’s kwijt is, volgt er al snel stagnatie. Je verlangt naar verboden voedsel en ach vooruit, eentje dan. Een eetbui is het onvermijdelijke gevolg. Hierna is er vaak een toename in gewicht, wat je niet wilde natuurlijk. Uiteraard volgt er dan een nieuwe dieetpoging, waarmee de cirkel rond is.

Kijk maar eens naar onderstaande illustratie:

The Diet Cycle door InsideOut Institute, z.d

Een gevolg van vaak deze cirkel doorlopen is een verminderd interoceptief bewustzijn.
Interoceptief bewustzijn betekent dat je je lichaamssignalen kan voelen, dus ook of je honger hebt of verzadigd bent.

Zwart-wit denken over eten versterkt het probleem. Bepaalde soorten voedsel worden gezien als ‘goed’ of ‘slecht’, waardoor een kleine ‘overtreding’ kan leiden tot een volledige eetbui. Want “het maakt nu toch niks meer uit, niet waar?”.

En mocht je nu denken: “maar dan moet je het ook gewoon volhouden!”. Zo werkt het niet. Dit overkomt 80-95% van alle mensen die op dieet gaan. Zij komen het aanvankelijk verloren gewicht weer aan of soms zelfs meer!

Stress, verveling, schaamte en schuld

Daarnaast dienen eetbuien vaak als coping mechanisme voor negatieve emoties. Stress, verdriet, eenzaamheid of verveling kunnen allemaal aanleiding zijn om naar voedsel te grijpen zonder dat er sprake is van fysieke honger. Omdat dit slechts een tijdelijke oplossing biedt, leidt het achteraf vaak tot schuldgevoelens. Negatieve emoties worden sterker en de cyclus herhaalt zich.

Een ander aspect is het gevoel van controleverlies. Dit leidt tot gevoelens van machteloosheid en schaamte. Dit controleverlies wordt uitgelokt door perfectionistische eetregels. Hierbij worden bepaalde voedingsmiddelen volledig verboden of wordt voeding met aantal kilocalorieën en gedetailleerde macronutriëntwaarden (onder andere eiwitten, vetten en koolhydraten) bijgehouden in een eetdagboek. Zodra je hiermee ‘de fout ingaat’, ligt een eetbui op de loer omdat “het nu toch niets meer uitmaakt”.

Onvrede over het lichaam

Tot slot is onvrede over het lichaam een belangrijke oorzaak. Veel vrouwen zijn kritisch op hun lichaam, vermijden spiegels of vergelijken zichzelf met (onrealistische) schoonheidsidealen.

Die onvrede over het lichaam en de perfectionistische eetregels komen natuurlijk niet uit de lucht vallen. Lees er meer over bij ‘invloed media en cultuur‘!